Help de bijen

Het bijenbestand gaat de laatste jaren fors achteruit. Dat is jammer, want ze bestuiven onze gewassen en ons fruit. Via haar bijenplan wil Stad Brugge dit tegengaan. Maar ook jij kunt helpen!
 

Tips voor een bijenvriendelijke tuin

  • Gebruik geen bestrijdingsmiddelen. Het gebruik van bestrijdingsmiddelen vormt een groot risico voor bijen en andere bestuivende insecten. Onkruid kun je op andere manieren aanpakken: plant bodembedekkende planten en haal onkruid weg door te schoffelen.
  • Plant bloeiende planten vanaf vroege lente tot het einde van de herfst. Zo is er op elk moment stuifmeel beschikbaar, dit noemen we een bloeiboog. Vroege voorjaar: krokussen, vingerhelmbloem, gewone vogelmelk, toverhazelaar en hazelaar, en wilgen. Einde van de herfst: klimop, herfstaster en struikheide toppers.
  • Kies de juiste planten en bloemen
    • Plant bijvriendelijke bloemen
    • De kruidentuin biedt veel aan de bijen.
    • Kies bloemen waarbij de bij tot de nectar en het pollen kan komen. Planten met dubbele bloemen bieden bijen niets. 
    • Wist je dat de bestrijdingsmiddelen om zaden te beschermen tegen bederf, in de plant blijven en via het stuifmeel bij de bijen terecht komen?Daarom raden we aan om te kiezen voor biologisch gekweekte zaden of planten.
    • Op een balkon kan je bijen helpen. Er zijn tal van bloemen mogelijk in een bloempot waar je de bijen een plezier mee kan doen.
    • Ook een groendak trekt veel bijen aan!
  • Plant op het juiste moment
    • Bloembollen van voorjaarsbloemen plant je het best in het najaar. Na de maand april zijn de bloembollen uitgebloeid en zijn de zaden gerijpt. Dan mag je opnieuw maaien. 
    • Bomen en struiken plant je best in het najaar of in het vroege voorjaar.
  • Plaats een bijenhotel. 
    Wilde bijen wonen in de grond, in hout of in holle plantenstengels.
    Een bijenhotel biedt hun een woonplaats: blokken hardhout met gaatjes in verschillende diameters, rietstengels, bamboestengels en leem waarin de bijen kunnen graven. Het bijenhotel plaats je op een droge plek in de zon. Een bijenhotel vergt géén onderhoud! De bijen zorgen hier zelf voor. 
    Lees meer

Het bijenplan

Bijen zijn cruciaal voor een goed evenwicht in de natuur. Helaas heeft de bij het in onze contreien erg moeilijk. Stad Brugge ontwikkelde een Bijenplan om hier paal en perk aan te stellen. Dat beleid leverde de stad in 2020 de titel op van bijenvriendelijkse gemeente van Vlaanderen.

Bijen als graadmeter voor de natuur

Bijen zijn een goede graadmeter om te zien hoe het gaat met de natuur.  Samen met de andere wilde bestuivers hebben bijen bovendien een economische waarde van 230 tot 570 miljard euro per jaar (Bron: Biesmeijer K. in Venhuizen G. 2019 National Geographic 10).

Nest in de grond

Het merendeel van de soorten nestelt in de grond. Hierbij graven ze zelf een nestgang in de bodem. Deze nestgang kan tot wel een meter diep liggen en heeft verschillende zijgangen met nestcellen. Sommige soorten prefereren zandige terreinen, maar ook overgangen naar leem en zelfs klei kunnen geschikte nestplaatsen opleveren. Slechts een beperkt aantal soorten maakt zijn nesten in los zand.

De meeste ondergronds nestelende bijen verkiezen plekjes waar ze makkelijk kunnen graven, in ijle vegetatie of op kale stukken grond.Ongeveer één vijfde maakt gebruik van bestaande holten in dode bomen, muren of holle stengels. Voor de nestbouw gebruiken bijen vaak specifiek materiaal zoals leem, steentjes, hars, bladmateriaal of plantenharen (Peeters et al., 2012; Raemakers, 2009).

Steeds minder bijen

In minder dan dertig jaar tijd is driekwart van de vliegende insecten uit onze natuurgebieden verdwenen. Zowel zeldzame als algemene soorten krijgen klappen.

Maar ook bijen en hun collega bestuivers gaan de laatste jaren sterk achteruit. De belangrijkste oorzaken zijn:

  • De sterke afname van bloeiende wilde planten.
  • Het overmatig gebruik van chemische middelen bij zowel particulieren, de industrie als de landbouw laten opmerkelijke sporen na. Deze cocktails zorgen er voor dat de reeds door voedseltekort verzwakte bijen sterven.
  • De Aziatische varroamijt  legt haar eitjes op de larven van de honingbij. Dit verzwakt de honingbij en door de kwetsuren zijn de bijen ook vatbaarder voor virussen.

Doelstellingen van het bijenplan

  • Hotspots voor wilde bestuivers op het grondgebied van Brugge in kaart brengen.
  • Verbeteren van het beheer van stadstuinen, stadsparken en stedelijke begraafplaatsen in functie van de bijen.
  • Algemene richtlijnen rond het beheer van het cultuurgroen in Brugge in functie van de bijen opstellen.
  • Sensibiliseren van beheerders van niet stedelijke tuinen, parken, domeinen ...
  • Algemene richtlijnen geven om de inrichting en het beheer van het cultuurgroen in Brugge te verbeteren in functie van de bijen.
  • Inwoners duidelijk maken hoe ze zelf de bijen kunnen helpen.

Het bijenplan in beeld

Iets fout of onduidelijk op deze pagina?

Laat het ons weten

Volg ons op sociale media