Samen een nieuw toekomstbeeld maken voor de parochiekerken in Brugge

Stad Brugge, het centraal kerkbestuur en vertegenwoordigers van de lokale geloofsgemeenschappen werken samen met het aangeduide studiebureau aan een kerkenbeleidsplan. Op basis van de resultaten van de studie worden participatiemomenten georganiseerd over de toekomst van zes Brugse kerken. 
Bruggelingen kunnen mee nadenken over de toekomst van hun parochiekerk. Ze kunnen ideeën geven over activiteiten die in de kerk kunnen plaatsvinden. Daarnaast kan men laten weten hoe de kerk een nog grotere meerwaarde kan hebben voor de buurt.   Het participatietraject heeft plaats in het begin van 2024.

Nadenken over de parochiekerken in Vlaanderen, en dus ook in Brugge, kwam onder impuls van de Vlaamse overheid na de nota 'Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk'. Vanuit de Vlaamse overheid vraagt men aan de kerkbesturen en de lokale besturen om in het kader van het meerjarenplan een strategische visie te ontwikkelen over het lokaal kerkenbestand van de steden en gemeenten. Bij de opmaak van de volgende meerjarenplannen (2026-2031) zullen de gemeenten bovendien verplicht worden om zo'n kerkenbeleidsplan te hebben.

Ook de Vlaamse bisschoppen onderschrijven het belang om de toekomst te verkennen van de bijna 1.800 parochiekerken die Vlaanderen telt. 

Nadenken over de toekomst van onze kerkgebouwen

In een eerste fase bezocht het projectteam alle kerkgebouwen, om zo een onderbouwde analyse van de kerkgebouwen te kunnen neerschijven. Daarin kwamen zowel de identificatie, beschrijving en situering in de omgeving, als het actueel gebruik en functie van elk kerkgebouw aan bod. De uitkomst van de analyse geeft nu aan voor welke kerken er een participatietraject wordt opgestart.

6 van de 28 Brugse kerken aan de eredienst onttrokken

Brugge kent in totaal 28 kerken, waarvan er zes aan de eredienst onttrokken werden. Voor deze legislatuur waren dat de kerken Blijmare (Sint-Andries), Sint-Franciscus (Sint-Kruis) en H. Familie (Bilkske). De Sint-Godelieve, Sint-Willibrord en Sint-Kristoffelkerk werden deze legislatuur onttrokken aan de eredienst. Zes kerken zullen deelnemen aan het participatietraject.

In Brugge zijn er al zes kerken die een nevenbestemming hebben. Zo heeft de Onze-Lieve-Vrouw een museumgedeelte, wordt de Sint-Jacobskerk gebruikt als ‘blokkerk’, zijn er in de Sint-Thomas van Kantelberg vaste koorrepetities en is er in de H. Magdalenakerk een lopend project met Flanders Heritage Venue.

Twee kerken in Brugge ontvangen ook andere geloofsgemeenschappen. In de Christus-Koningkerk wordt de kerk gebruikt door zowel de Filipijnse als de Albanese gemeenschap, elk één keer per maand. Eén keer per week gebruikt de Poolse gemeenschap de Sint-Katarinakerk.

Co creatief- en participatietraject

Stad Brugge, het centraal kerkbestuur en vertegenwoordigers van de lokale geloofsgemeenschappen willen samen met de Bruggeling een gedragen en duurzame toekomst voor de gebouwen uittekenen. Wie in de buurt woont van de kerk of zich ermee verbonden voelt, is zeker van harte welkom om samen na te denken over een nieuwe invulling van deze bijzondere plekken.

Voor Sint-Godelieve (Sint-Michiels) gaat het om een herbestemming. Bij de vijf andere kerken gaat het om een nevenbestemming, waar de erediensten dus blijven doorgaan. We verkennen samen de toekomst van de parochiekerken in Brugge. Dat is het opzet van een grootschalig onderzoeks-, co creatief- en participatietraject.

De betrokken kerken

1. Sint-Walburga in de binnenstad (nevenbestemming)
2. Sint-Niklaas in Koolkerke (nevenbestemming)
3. Sint-Leo De Grote in Zwankendamme (nevenbestemming)
4. Sint-Katarina in Assebroek (nevenbestemming)
5. H. Hart en Philippus in Assebroek Steenbrugge (nevenbestemming)
6. Sint-Godelieve in Sint-Michiels (herbestemming)

Het participatietraject zal georganiseerd worden in het begin van 2024.

Voor de begeleiding van het traject nam Stad Brugge Parcum, Kapittel en TC plus onder de arm. De drie partners zijn niet onbekend in Brugge. Parcum inventariseerde en waardeerde al verschillende collecties roerend religieus erfgoed in de stad. Kapittel, met Kristof Lataire, begeleidt het onderzoek van de Sint-Godelieveabdij en klooster Minderbroeders Kapucijnen. Tom Callebaut, TC plus, is dan weer vooral bekend als onderzoeker en interieurarchitect van de Magdalenakerk (YOT).